Bouwplaatsbeveiliging
Je bent als bouwheer of hoofdaannemer verantwoordelijk voor alles wat er op de bouwwerf gebeurt en voor iedereen die er aanwezig is, ongeacht of die iets met de bouwwerf heeft te maken. De veiligheid op de bouwwerf is dan ook letterlijk van levensbelang. Je bent dus best ook op de hoogte wie er allemaal op je bouwwerf aanwezig is, en die kan betreden. Om die reden kan het belangrijk zijn de bouwplaats ook tegen buitenstaanders te beveiligen en onbevoegden tegen te houden vooraleer ze de werf kunnen binnenkomen.
Veiligheid van de bouwwerf
De veiligheid verzekeren van jezelf, de werklieden en derden omvat eigenlijk vier facetten: communicatie, signalisatie, persoonlijke bescherming en bescherming tegen vallen.
Communicatie
Alles start bij communicatie. Een groot deel van de arbeidsongevallen op bouwwerven kan vermeden worden door duidelijke communicatie. Die kan echter vaak worden bemoeilijkt door het lawaai van allerhande machines, de afstanden of hoogteverschillen tussen twee personen en de internationale aard van de bouwsector. Traditioneel werkt men in de bouwsector vaak met verschillende nationaliteiten samen. Het is van belang dat er minstens één iemand is die met iedereen kan communiceren en preferabel met iedereen in contact staat. Voldoende voorzichtigheid aan de dag leggen, steeds waarschuwen en duidelijke afspraken zijn een basis voor de veiligheid. Qua voorzieningen kan je de communicatie bevorderen door walkietalkies of werktelefoons te gebruiken en geluidsdempers te installeren op of rond luide werktuigen.
Signalisatie
Signalisatie op en naast de bouwwerf kunnen al een groot aantal problemen vermijden. Naast de bouwplaats worden borden aangebracht om derden weg te leiden van risicovolle zones. Als bij het uitvoeren van de werken het voetpad of een deel van de rijweg wordt ingenomen, moeten er signalisatieborden aangebracht worden volgens het signalisatieplan. Er zal ook een duidelijk verbodsbord staan op de plaats waar de werf start om onbevoegd volk tegen te houden, of mensen te wijzen op bepaalde verplichtingen zoals het dragen van beschermende kledij.
Op de werf zelf gebruikt men die signalisatie om dezelfde reden, vooral omdat men vaak werkt met verschillende aannemers en werklui die niet aan hetzelfde onderdeel van het bouwproject aan het werk zijn. Ook risicovolle plaatsen waar men geen ingrijpende werken uitvoert, zoals gas- of waterleidingen, worden op die manier aangeduid.
Persoonlijke bescherming
De werkgever is verplicht om te voorzien in persoonlijke, beschermende middelen. Daaronder vallen onder andere veilige kleding, verharde schoenen, stevige helmen en oordoppen, koptelefoons of oorkappen. Vooral gehoorschade is een onderschat probleem op bouwwerven. Ook hiervoor kan het gebruik van geluiddempende schermen de werkomstandigheden bevorderen.
Valbescherming
Tenslotte moet men alles in zijn werk stellen om bouwers die op grote hoogtes moeten werken te beschermen tegen vallen of uitglijden. Zo zal men bescherming voorzien in de zin van leuningen, extra steigers, beugels en valbescherming. Zelfs op de begane bron kan vallen of struikelen een mogelijkheid zijn, een ongeval is nu eenmaal snel gebeurt. Veel van de kwetsuren die voorkomen bij het bouwen, zijn ontstaan door uitglijden of struikelen. Een propere werkvloer, zelfs al gaat het om een heuse werf, is dan ook zeker aan te raden. Hoe beter de bouwwerf is opgeruimd, des te veiliger ze zal zijn. Desnoods kan men bepaalde delen van de werf tijdelijk afsluiten voor alle of een deel van het aanwezige volk.
Beveiliging van de bouwwerf
Naast veiligheid op de werf zal ook de beveiliging ervan in het achterhoofd moeten worden gehouden. Het doel ervan is om zoveel mogelijk onbevoegden buiten te houden. Bouwwerven zijn spijtig genoeg een populaire ontmoetingsplaats voor bijvoorbeeld hangjongeren en criminelen. Het afgesloten, afgelegen en donkere karakter van werven trekt dit nu eenmaal aan. Ook de aanwezigheid van bouwmaterialen en werktuigen, die vaak zonder veel moeite kunnen worden doorverkocht, kan voor gevaar zorgen. Een goede beveiliging is dan ook een echte must.
Werfafbakening
De meest voorkomende en duidelijkste beveiligingsmethode is natuurlijk hekwerk. Het is de ideale manier om een werf af te bakenen. Het bevordert de veiligheid van voorbijgangers en omwonenden die per ongeluk op de bouwwerf verzeild kunnen geraken, maar zorgt er ook voor dat onbevoegde personen worden afgeschrikt. Daarnaast houdt het pottenkijkers buiten en worden dure materialen uit het zicht van mensen met slechte bedoelingen gehouden. Door een combinatie van correct geplaatst hekwerk en duidelijke signalisatie beperk je zo ook verkeershinder.
Toegangspoort
Natuurlijk kan je niet zomaar je hele terrein afbakenen zonder dat er toegang is voorzien voor het werkvolk dat wel bevoegd is om de werf te betreden. Ook leveranciers en andere bevoegde personen moeten een manier hebben om de werken te kunnen bereiken. Om dit te verwezenlijken moet je tussen het hekwerk door ook toegangspoorten voorzien. Zij kunnen bovendien een extra controleplaats uitmaken om te weten wie er zich allemaal op de werf bevindt.
Men voorziet best twee toegangsmogelijkheden, namelijk één voor voertuigen en één voor personeel. Regelmatig bestaat de toegang voor voertuigen gewoon uit een deel van het hekwerk dat open en toe wordt gedaan. Toch is afzonderlijk geplaatste poort of slagboom een betere optie om genoeg controle te kunnen uitvoeren. Bij de personeningang kan men dan weer gebruik maken van een elektrische poort of draaipoort.
Beveiligingsapparatuur
Hekken en slagbomen zijn een nuttige beveiliging voor overdag, maar kunnen ’s nachts betrekkelijk makkelijk omzeild worden. Extra beveiligingsapparatuur kan dan hun taak overnemen. Camerabeveiliging en alarmsystemen hebben naast de louter beveiligende functie ook een groot afschrikkend effect.
Felle verlichting, al dan niet met bewegingssensoren, hebben datzelfde effect en zorgen ervoor dat ongewenste gasten niet langer de bescherming van de duisternis hebben. Voor wie werkt met dure materialen en machines kan beveiligingsapparatuur heel wat kopzorgen besparen.