Ventilatiesysteem A: ventilatieroosters
Het ventilatiesysteem type A zorgt voor een natuurlijke toevoer en afvoer van verse buitenlucht. In tegenstelling tot de andere systemen vereist het geen enkel mechanisch element. De luchtcirculatie binnenshuis wordt enkel en alleen gestuurd door windkracht en drukverschillen.
Werking
De werking van het ventilatiesysteem A is op zich heel eenvoudig. Ze wordt geheel gedragen door natuurlijke krachten, in het bijzonder door drijfvermogen, drukverschillen en de wind. De wind die anders tegen de woning terechtkomt en er zich een weg rond baant, zal nu doorheen het gebouw worden geleid. Zo ontstaat er binnenin een natuurlijke circulatie van frisse lucht.
Men bekomt dit doordat de lucht het huis binnendringt door spleten, kieren en andere openingen rond de ramen, deuren en muren. Meestal zullen die zo beperkt zijn dat er ventilatieroosters nodig zullen zijn om het proces vooruit te helpen. Vaak zijn die ingebouwd in de ramen, deuren en muren. Die regelbare ventilatieroosters worden liefst geïnstalleerd in droge ruimtes, zoals de woonkamer en slaapkamers. Op die manier zal de nieuwe buitenlucht zich overal over het huis verdelen, ook in zogenaamde natte ruimtes (badkamer, keuken, washok, etc.). De gezonde, koele lucht duwt de vervuilde, warme lucht naar boven. In de natte ruimtes plaatst men daarom een verticaal luchtkanaal waarlangs die vervuilde lucht terug kan verdwijnen. De toegangen tot die afvoerkanalen kunnen op hun beurt voorzien zijn van ventilatieroosters. Al deze roosters kunnen iets meer open of toe worden gezet om meer, dan wel minder wind door te laten naargelang de weersomstandigheden.
Het type A is wel goedkoop, maar maakt het een risicofactor voor het behalen van de EPB-eisen. In de praktijk wordt dit systeem van ventilatie daarom enkel nog geplaatst in bestaande gebouwen waarbij er geen grote renovatiewerken moeten worden uitgevoerd. Intussen bestaat er wel een type A+ dat metingen uitvoert over de luchtkwaliteit binnen de woning en op basis daarvan enkel vuile lucht zal afvoeren wanneer men vocht of vervuiling detecteert. Enkel deze vorm zal nog worden gebruikt bij nieuwbouw, maar de leveranciers hiervoor zijn beperkt.
Voordelen
Het ventilatiesysteem A is eenvoudig en snel te installeren. In normale omstandigheden moet je geen ingrijpende veranderingen doen aan het huis om deze manier van ventileren te verwezenlijken. Er zijn amper of geen esthetische problemen aangezien er geen ventilatie-unit moet worden geplaatst, met toestellen of ventilatoren. Je verliest dus geen ruimte en wint transparantie en daglicht.
Men heeft geen energiegebruik. Alles loopt via natuurlijke processen, zonder een of andere mechanische inbreng. Zo zal men nergens elektriciteit moeten gebruiken. Op die manier is er ook geen enkele vorm van CO2-uitstoot.
Doordat er zo weinig elementen aanwezig zijn om de A-ventilatie te doen werken, zal er ook amper onderhoud aan te pas komen. Af en toe moet men de roosters eens kuisen door er even met de stofzuiger over te gaan. Verder is er geen sprake van slijtage of defecten. Is er toch schade aan één van de roosters dan kan men dit eenvoudig vervangen. Jaarlijks kijkt men best ook het luchtkanaal eens na.
Al deze factoren maken van het A-systeem een besparingskanon. Het bespaart aan energie én kosten. Het onbestaande energieverbruik, de lage installatiekosten, het gebrek aan onderhoud, etc. maken deze ventilatie met voorsprong de goedkoopste.
Nadelen
Het A-systeem is heel erg afhankelijk van het weer. Zo zal er amper verse lucht worden aangevoerd wanneer er mist hangt buiten of er geen of weinig wind staat. Bij veel wind zal er dan weer sprake zijn van te veel trok of zelfs wind in de woning zelf. Daarnaast zal de binnenkomende lucht ook niet aangepast zijn aan de omgeving, maar de temperatuur van buiten behouden. Dit zorgt ervoor dat men in de winter extra zal moeten stoken om de koude lucht op te vangen. Men kan dus geenszins spreken van warmterecuperatie. Alle warme lucht verdwijnt binnen de kortste keren via de afzuiging opnieuw uit je woning.
Daarnaast is het ventilatiesysteem A zeer beperkt regelbaar. De natuurlijke luchtcirculatie gebeurt grotendeels automatisch, zonder dat er weinig of geen controle kan worden uitgevoerd op de aanvoer en afvoer. Zo is de hoeveelheid lucht die binnen en buiten gaat niet te voorspellen of meten. De enige mogelijkheid die men heeft, is het openen en sluiten van de ventilatieroosters.
Verder zal ook de kwaliteit van de lucht niet steeds top zijn. Dit ventilatiesysteem is immers niet voorzien van een filter waardoor de aangevoerde lucht zwaar beïnvloed is door de omgeving. Zo zullen ook pollen en chemische stoffen met de lucht mee naar binnen worden gebracht. Aangezien de roosters open moeten staan om te kunnen werken, zullen er ook meer insecten en andere, minder leuke huisgasten makkelijk de woning kunnen betreden. Vooral voor mensen met allergieën en mensen die in de buurt van drukke wegen, dichte industrie of stilstaand water wonen, kan dit voor problemen zorgen.
Tenslotte is er voor de afvoer van de vuile binnenlucht een trekkende schouw nodig van minstens één meter hoogte. Puur esthetisch gezien is dat niet de meest aangename toevoeging aan een huis.